سئوال:
مشاور عزیز،
من کارمند واحد فنی یک شرکت اینترنتی هستم. مدتی است که به دنبال شغل جدید میگردم. برای چند شرکت رزومه فرستادهام و چند فرم درخواست شغلی نیز تکمیل کردهام. هنوز هیچیک از این شرکتها برای مصاحبه با من تماس نگرفتهاند. من برای استخدام در یک شرکت معتبر، سابقه کار، تجربه و تخصص کافی دارم اما در زمینه مصاحبه تجربه چندانی ندارم و از آخرین باری که در مصاحبه شرکت کردهام، سالها میگذرد. به همین علت نگرانم که نتوانم از پس فرآیند مصاحبه و جذب نیرو بر بیایم. سوالم اینجاست که پیش از مصاحبه، طی آن و پس از آنچه نکاتی را باید رعایت کنم تا به یک «متقاضی به یادماندنی» تبدیل شوم؟ وجه تمایز یک کارجوی ممتاز با سایر کارجویان چیست؟
پاسخ مشاور:
دوست عزیز، من سالها مدیر منابع انسانی بودم. هزاران نفر را استخدام کردهام و طی این سالها به نکات جالبی در رابطه با فرآیند جذب نیرو برخوردهام. مثلا متوجه شدم که تنها درصد کمی از جویندگان کار عملکرد ممتاز و متفاوتی دارند. وقتی آنها را بررسی میکردم، میدیدم که از نظر سطح تحصیلات یا میزان ارتباطات با سایر متقاضیان کار تفاوتی ندارند. آنها رزومه پرزرق و برق یا سابقه کار در شرکتهای بزرگ را نیز ندارند. پس وجه تمایز آنها با سایر متقاضیان چه بوده است؟
آنها مهارتی دارند که از آن به بهترین نحو بهره میبرند. متقاضیان ممتازی که تا به حال دیدهام، برای مصاحبه «آمادگی» کافی داشتند و نسبت به تواناییهای خودشان «آگاه» بودند. عامل موفقیت آنها نیز همین آمادگی توام با آگاهی بوده است. راستش را بخواهی، اغلب جویندگان کار با آمادگی لازم در جلسه مصاحبه حاضر نمیشوند. آنها فرصت طلایی خود را برای آشنایی بیشتر با سازمان از دست میدهند. اغلب آنها مقابل مسوول مصاحبه مینشینند، بدون آنکه هیچ تاثیری روی او بگذارند. انگار نامرئی بودهاند و این تاسفآور است. اما تو میتوانی یکی از متقاضیانی باشی که وقتی جلسه مصاحبه را ترک میکند، مسوول مصاحبه با خودش بگوید: «عجب! چطور میتوانیم این انسان فوقالعاده را به سمت خودمان جذب کنیم؟» میپرسی چطور؟ تجربه به من نشان داده که کارجویان ممتاز معمولا این ۹ نکته را رعایت میکنند:
- آنها پیش از حضور در جلسه مصاحبه، درباره تک تک کارفرمایان به خوبی تحقیق میکنند. ممکن است پیش از هر مصاحبه، سه یا چهار ساعت را به تحقیقات اختصاص دهند، اما سرمایهگذاری در زمان، ارزشش را دارد.
- متقاضیان کار ممتاز بر اساس دانش و تجربیاتشان در زمینه کسبوکار و اطلاعاتی که کسب کردهاند، سوالات موشکافانه میپرسند. اما متقاضیان متوسط، با بیمیلی سوال میکنند، آنهم سوالات کلیشهای و متداول. مطرح کردن این سوالات نشان میدهد که شما هیچگونه اطلاعاتی درباره شرکت مربوطه ندارید.
- متقاضیان ممتاز در زمینه ارتباطات قبل و بعد از مصاحبه وسواس و دقت به خرج میدهند. آنها به ایمیلها و پیامهای صوتی، ظرف یک روز کاری پاسخ میدهند. اگر درباره موضوعی دچار ابهام باشند، سوال میپرسند. مثلا اینکه «در جلسه مصاحبه چه نوع لباسی بپوشم؟ آنها در مکاتبات خود از واژههای «لطفا» و «متشکرم» استفاده میکنند و غلط املایی یا چاپی در مکاتباتشان وجود ندارد.
- متقاضیان ممتاز، آنچه را که در جلسات قبلی مصاحبه شنیدهاند به خاطر دارند و همزمان با پیشروی فرآیند مصاحبه، اطلاعات بیشتری کسب میکنند. فرض کنید بهعنوان مدیر استخدام، در جلسه اول مصاحبه با یک متقاضی فوقالعاده مصاحبه کرده و از عملکرد او کاملا راضی بودهاید. اما در جلسه دوم، او همه گفتههای شما را فراموش کرده است. احتمالا دلسرد میشوید. درست یک هفته پیش، شغل مربوطه را با جزئیات کامل برای او شرح دادهاید، اما حالا در کمال ناامیدی به این نتیجه میرسید که او گزینه مناسبی برای استخدام نیست.
- متقاضیان ممتاز بدون فکر و آمادگی به سوالات پاسخ نمیدهند. اگر مدیری از آنها سوال کند که «کدام جنبههای این شغل برای شما جذاب است؟» نمیگویند: «خب، شما به دنبال یک مدیر داخلی هستید و من هم یک مدیر داخلیام.» آنها وارد عمق سوالات میشوند. یک متقاضی ممتاز ممکن است به این سوال اینگونه پاسخ دهد: «در حال گشت و گذار در لینکدین بودم که دیدم سه نفر از دوستانم در لینکدین، سابقا مدیر داخلی شرکت شما بودهاند و هر سه نفر ترفیع رتبه گرفتهاند. من مدیریت داخلی را دوست دارم اما از تجربههای جدید هم استقبال میکنم و خوشحالم که شرکت شما از این ایده حمایت میکند.»
- متقاضیان ممتاز میدانند چه چیزی برای ارائه به بازار استعدادها دارند. از نگاه آنها، مصاحبه یک امتحان شفاهی یا فرصتی برای التماس کردن نیست. آنها از اینکه نظرات خود را مطرح کنند هراسی ندارند. آنها به مصاحبه نیامدهاند تا نقش یک آدم خوب را بازی کنند. آنها خود واقعیشان هستند.
- آنها پس از مصاحبه، با ارسال یک «نامه تشکر» هوشمندانه از طریق ایمیل یا پست، مصاحبه را پیگیری میکنند. این نامه در راستای گفتوگوهای مصاحبه است و باعث میشود مسوول استخدام، شما را در نظر و اولویت داشته باشد. یک نامه موثر و جذاب میتواند معجزه کند و شما را به شغل مورد نظرتان برساند. پس بهتر نیست چند دقیقه زمان بگذارید و محکمکاری کنید؟
- وقتی این سوال مطرح میشود که «چگونه میتوانیم با شما به توافق برسیم؟»، یک متقاضی ممتاز آماده است درباره جزئیات و مسائل مهم صحبت کند. او هرگز طفره نمیرود و میگوید: «مایلم کار خود را با حقوق ۵۰ هزار دلار شروع کنم و سه هفته در سال مرخصی داشته باشم.» او آماده است مذاکره کند، درست مثل یک تاجر زبردست. او ارزش خود را میداند و از ابراز آن هراسی ندارد.
- نهایتا اینکه، یک متقاضی ممتاز نگران این نیست که پذیرفته نشود. اگر کسی قدر استعدادهای شما را نداند، چرا بکوشید او را متقاعد کنید؟ متقاضیان ممتاز اگر مورد بدرفتاری قرار بگیرند، با آمادگی ذهنی قبلی، جلسه مصاحبه را ترک میکنند و متاسفانه، همه جویندگان کار باید خودشان را برای مشاهده هر گونه بدرفتاری آماده کنند. آنها اگر در مصاحبه قبول نشوند، اعتماد به نفس خود را از دست نمیدهند، چون به تواناییهای خودشان ایمان دارند. متقاضی ممتازی مثل تو، میداند فقط کسانی استحقاق او را دارند که قدرش را بدانند.
- در مورد پیشنهاداتی که مشاوران خارجی ارائه کردهاند، قبل از پذیرش و بهکارگیری این پیشنهادات، بررسی کنید که آیا با توجه به شرایط و بافت اجتماعی - اقتصادی کشورمان، اجرای این پیشنهاد به مصلحت است. این وبلاگ مسئولیتی در قبال کاربرد این پیشنهادات توسط خوانندگان ندارد.
- لطفا نظرات و تجربیاتتان را با خوانندگان وبلاگ در میان بگذارید.