قانع‌کردن استیو جابز‎

استیو جابز خیلی معروف به این بوده که نظرش عوض نمیشه. بعد خب اکثر ما هم فکر میکنیم استیو جابز اون نابغه‌ای بوده که هرچی میگفته درست در میومده. حالا اگه بگم تیم اپل سالها طول کشیده تا استیو جابز رو قانع کنن که موبایل بسازه چی؟ بعد که موبایل ساخت ۱ سال طول کشید تا قانعش کنن که بذاره دیگران هم روی موبایلی که ساخته نرم افزار نصب کنن چی؟
آره آیفون ۱۰۰۰ میلیارد دلار تا امروز فروش داشته، ولی چیزی که ما خیلی وقتا فراموش میکنیم آدمایین که میتونن نظر افراد دور و برشون رو عوض کنن و اون بخش پنهون شده‌ی حقیقت رو نشونشون بدن.

در اپیزود ۲۷ پادکست کارکست قراره یاد بگیریم که چطوری نظر مدیرهایی که با ما مخالفند و یا حتی ما را دست کم می‌گیرند رو عوض کنیم. منبع این اپیزود مقاله ایست از مجله هاروارد بیزینس ریویو با عنوان Persuading the Unpersuadable که در سال ۲۰۲۱ منتشر شده. نویسنده این مقاله، آقای آدام گرنت، یک روانشناس سازمانی بسیار معروف است[۱] که وقت خود را با تعدادی از افرادی گذرانده که موفق شده‌اند نظر استیو جابز (که برای اعتماد به نفس بیش از حدش مشهور بود) را عوض کنند و دانش پشت فنون آنها را تجزیه و تحلیل کرده است.

این مقاله / پادکست برای من بسیار آموزنده بود. چون تا حالا من اغلب یک رویکرد داشتم: بسیار زود از ایده‌ام دست می کشیدم، با این استدلال که حالا که طرف حرف حساب قبول نمی‌کنه، بگذار بره جلو، سرش بخوره به سنگ تا به حرف من برسه. البته اغلب نتیجه خوبی نمی‌گرفتم: چون در نهایت کار اجرایی با بدنه کارشناسیه، و عملا دود تصمیم غلط مدیر تو چشم خودم می‌رفت!

در ادامه ۴ رویکرد برای مواجهه با ۴ نوع از این مدیران مخالف‌خوان به صورت خلاصه ارائه میشه. مثالها را میتوانید در پادکست گوش کنید.

رویکردهای مواجهه

۱. مغرور و همه چیز دان

ریشه: این آدم نمیدونه که چی رو نمیدونه.
راه حل: پس بهشون اجازه بدیم که بفهمه نمیدونه که چی رو نمیدونه. ازشان بخواهیم دقیق آن موضوع را توضیح بدهد (بنویسد).

۲. لجباز

ریشه: این آدم کنترل رو فقط از درون میبینه، موفقیتها و شکست‌های ناشی از تلاش و انتخاب خودم. آدم غیر لجباز نقش شانس و تقدیر را هم می پذیرد.
راه حل: ایده رو ناکامل مطرح کنید، بعد به صورت مشارکتی این ایده رو تکمیل کنید. بیشتر ازش سئوال بپرسید، کمتر پیشنهاد بدهید. مثلا: به نظرت میشه فلان کار رو کرد. بگذارید فکر کند ایده از خودش است.

۳. خودشیفته

ریشه: ایشون فکر می‌کنه از بقیه بهتره. هر چند اکثرا عرت نفس بالایی دارند، ولی این عزت نفس ناپایدار است، بنابراین وقتی شخصیتشان مورد تهدید قرار می‌گیرد، اعتماد به نفسش پایین میاد، مثلا وقتهایی که مورد توهین، طرد، شرم و خجالت‌زدگی می‌شوند. در این مواقع است که فروتن می‌شوند.
راه حل: از ترکیبی از تهدید و تحسین استفاده کنید، دقیقا به همین ترتیب: اول تهدید، بعد تحسین. یادتون باشه که نقد رو لای ۲ تا تحسین قرار ندید (به اصطلاح Feedback Sandwich سرو نکنید)، چون آدمها بیشتر اول و آخر حرف رو به یاد میارن.
دقت کنید که این تحسین در زمینه‌ای که میخواهید نظرش را عوض کند نباشد. مثلا وقتی میخواهید بهش بگید، تصمیمش بده، نباید بگید مهارتهای تصمیم‌گیریش رو تحسین می‌کنید، بلکه مثلا از خلاقیتش تمجید کنید، ولی بعد یا قبلش بگید این تصمیمت اشتباهه.
مطابق یافته محققان، به آدم خودشیفته بعد از اینکه بهشون یادآوری بشه که بامزه یا قهرمان هستند، کمتر پرخاشگر و خودخواه میشن.

۴. سرسخت

ریشه: این آدم زیادی بحث میکنه چون بحث رو یک رقابت میدونه و بنابراین ازت انتظار داره برای ایده‌ات بجنگی.
راه حل: برای ایده‌ات شدیدا بجنگ، تا مطمئن شود کاملا به ایده ات فکر کردی و بعدا به خودش بگه بیخودی ایده‌اش را عوض نکرده. در دهه ۱۹۸۰ اپل یک جایزه تعیین کرده بود که بتونن استیو جابز را به چالش بکشد. تمام کسانی که در آن سال‌ها استیو جابز را به چالش کشیدند، بعدا توسط استیو جابز مسئولیت گرفتند.

خلاصه

1. از آدم همه‌چیزدان، توضیح چگونگی کارها را بخواهید.
2. بگذارید آدم لجباز فرمان را در دست بگیرد.
3. راه درست ستایش یک خودشیفته را پیدا کنید.
4. با آدم سرسخت، سرسخت باشید و تا می‌تونید بحث کنید.

پانوشت

[۱] احتمالا آدام گرانت را با کتابهای پرفروش زیر می‌شناسید:

• بده و بستان: چطور کمک به دیگران ما را به سمت موفقیت سوق می‌دهد
• دوباره فکر کن: قدرت دانستن چیزهایی که نمی‌دانیم (که بر روی مهارتهای شناختی مانند فراموش کردن آموخته‌های پیشین و قابلیت تجدیدنظر متمرکز است)
• نوآفرینی (که در آن به بررسی مدل ذهنی کسانی پرداخته که به تعبیر او دنیا را تکان داده‌اند)
• گزینه ب: مواجهه با سختی، ارتقای حد تحمل و رسیدن به شادی

خوشحال میشم شما هم نظرات و تجربیاتی رو که در شرایط مشابه داشتی، با خوانندگان سایت در میان بگذارید.