سئوال:
مشاور عزیز،
مدتی است که کار خود را از دست دادهام و به دنبال یک شغل مناسب هستم اما به قدری در مضیقه مالیام که گاهی اوقات دچار استیصال میشوم. بعضی وقتها به خودم میگویم: «دفعه بعد، هر کاری که به تو پیشنهاد شد، قبول کن. مهم نیست که چه شغلی باشد.» اما سعی میکنم بر این وسوسهها غلبه کنم. از سویی، نمیتوانم بیکار بمانم اما از طرفی هم، نمیخواهم به هر شغلی تن بدهم. وقتی در جلسه مصاحبه حاضر میشوم، حس میکنم این انرژی در سراسر اتاق پراکنده میشود و مسوول استخدام از روی کلام و رفتار من، به احساس استیصال و استرسی که دارم پی میبرد. شما چه فکر میکنید؟ چطور میتوانم بر این احساس غلبه کنم یا آن را به حداقل برسانم؟
پاسخ مشاور:
دوست عزیز، برخی کارجویان نسبت به فرآیند جستوجوی کار چنین رویکردی دارند: «مهم نیست که چه شغلی پیدا کنم. من بیکارم و به شغل نیاز دارم.» اگر با چنین طرز فکری دنبال کار بگردی، این احساس استیصال همانند امواجی از تو ساطع شده و همه اطرافیان این انرژی را دریافت خواهند کرد.
البته وقتی به دنبال کار میگردی، احساس نیاز و استیصال کاملا طبیعی است. وقتی تحت فشار هستیم، رنج میبریم. این وضعیت اصلا خوشایند نیست. با تمام وجود میخواهیم که این دوران تمام شود و طبیعتا، احساسات ما در کلمات و رفتارهای ما نمود پیدا میکنند چرا که ما ماشین نیستیم.
توانایی تو در مواجهه با ناملایمات، در عین حفظ آرامش و اعتماد به نفس، مهمترین عاملی است که کمک میکند شغل مطلوب خود را پیدا کنی. اعتماد به نفس و آرامش از سابقه کار یا تحصیلات مهمتر است. نگرش تو همه چیز تو است. اگر با خودت درست رفتار کنی، دیگران نیز یاد میگیرند که چطور با تو رفتار کنند و به خودشان اجازه بدرفتاری نمیدهند. اگر بهصورت یک کارجوی مستاصل ظاهر شوی، مدیرانی را به سمت خود جذب خواهی کرد که با زیر دستان خود بدرفتاری و از قدرت خود سوءاستفاده میکنند. آنها از اینکه طی فرآیند استخدام با تو بدرفتاری کنند لذت میبرند و تو را امتحان میکنند. اگر این بدرفتاریها را تحمل کنی و واکنشی نشان ندهی، احتمال آنکه پس از پذیرش شغل نیز به این رویه ادامه دهند، بسیار زیاد است. بعضی کارفرمایان نیز به قدری امروز و فردا میکنند که ناامید میشوی و سپس بدون آنکه به تو اطلاع دهند، ناپدید میشوند. ندای درون تو میتواند بهترین راهنمایت باشد به شرطی که به آن گوش دهی. اگر در ترس غوطهور باشی، احتمالا به ندای درون خود میگویی: «ساکت باش! الان نمیتوانم به تو گوش کنم. من به شغل نیاز دارم.» رفتارهایی که تو را به یک کارجوی مستاصل تبدیل میکنند، از این قرارند. فراموش نکن که این رفتارها فقط به خودت صدمه میزنند:
- در تمام مدتی که در جستوجوی کار هستی، به جای آنکه از خودت بپرسی «آیا من برای این کار ساخته شدهام؟» تمام زمان و انرژی خود را صرف این میکنی که فوقالعاده به نظر بیایی.
- طوری در جلسه مصاحبه حاضر میشوی که انگار عروسک خیمه شببازی مصاحبهکننده هستی و آمادهای که به تمام خواستههایش عمل کنی، حتی اگر از تو بخواهد که اطلاعات و مسائل خصوصی شرکت سابقت را فاش کنی یا به سوالات غیرقانونی پاسخ دهی.
- پس از هر مصاحبه، شبها دچار بیخوابی میشوی و عملکردت در مصاحبه را زیر سوال میبری. به قدری روی نارساییها و کم و کاستیهای خود تمرکز میکنی که رفتارها و صحبتهای مسوول مصاحبه را کاملا از یاد میبری.
- به محض اینکه یک فرصت شغلی پیش میآید، اولین فکری که به ذهنت میرسد این است که «آیا آنها من را در نظر میگیرند؟»
- وقتی منتظر نتیجه مصاحبه هستی، ایدههای غیرمعقولی به ذهن تو میرسند، مثلا: «چطور است با آنها تماس بگیرم و پیشنهاد دهم که دو هفته اول را بهطور رایگان برایشان کار کنم؟»
اگر مستاصل باشی، نمیتوانی درست تصمیم بگیری. تو به قدری آسیبپذیر هستی که ممکن است به راحتی فریب بخوری و یک شغل نامناسب را قبول کنی یا ماهها در پی فرصتهای شغلی نامناسب باشی. بهعنوان یک جوینده کار، اولین اولویت تو این است که نیروی محرکهات را مدیریت کنی. این یعنی روحیه، اعتماد به نفس و انرژی خود را تقویت کنی. اینها عواملی هستند که مثل سوخت ماشین، تو را به حرکت وا میدارند و کمک میکنند فرآیند جستوجوی کار را با قدرت هر چه تمامتر پشت سر بگذاری.
اما چگونه میتوانی این نیرو را تقویت کنی؟ این ۶ روش را امتحان کن:
- هر وقت میتوانی به موزیک مورد علاقهات گوش کن. لیستی از ترانههای دلخواهت تهیه کن. موسیقی به تو نیرو و نشاط میبخشد.
- هر روز از خانه بیرون برو، پیادهروی یا دوچرخهسواری کن یا در هوای آزاد به کارهای مورد علاقهات بپرداز.
- فعالیت بدنی یا ورزش روزانه را فراموش نکن. لازم نیست بهطور حرفهای ورزش کنی. همین که فعالیت کنی کافی است. نیروی محرکه تو با جسمت در ارتباط است و هر یک بر دیگری تاثیر میگذارد.
- محیط پیرامون خود را نظم و ترتیب بده. نظم و انضباط در تقویت اعتماد به نفس و آرامش روحی تاثیر بسزایی دارد.
- با کسانی که به تو انگیزه و قدرت میدهند، معاشرت کن و سعی کن با افرادی که روحیهات را تخریب میکنند، کمتر در ارتباط باشی.
- به فعالیتهایی که خلاقیت تو را شکوفا میکنند بپرداز، مثلا نقاشی کن، مطالعه کن، کاردستی بساز یا در باغچه چیزی بکار. بهترین و سالمترین زمانبندی برای جستوجوی کار ۲۵ ساعت در هفته است، یعنی پنج ساعت در روز. در پنج ساعت میتوانی فعالیتهای زیادی در این راستا انجام دهی. اما برای اینکه سالم بمانی و انرژی خود را بازیابی کنی، باید به فعالیتهای دیگر نیز بپردازی.
وقتی انرژی و روحیهات را تقویت کنی، دیگر احساس استیصال نخواهی کرد. هنوز هم به یک شغل نیاز داری اما اگر روحیه داشته باشی، خواهی دانست که هر کسی استحقاق تو و استعدادهایت را ندارد. تو از بسیاری فراز و نشیبهای زندگی سربلند بیرون آمدهای و این بار هم موفق خواهی شد.
- در مورد پیشنهاداتی که مشاوران خارجی ارائه کردهاند، قبل از پذیرش و بهکارگیری این پیشنهادات، بررسی کنید که آیا با توجه به شرایط و بافت اجتماعی - اقتصادی کشورمان، اجرای این پیشنهاد به مصلحت است. این وبلاگ مسئولیتی در قبال کاربرد این پیشنهادات توسط خوانندگان ندارد.
- لطفا نظرات و تجربیاتتان را با خوانندگان وبلاگ در میان بگذارید.